Uiteraard hebben deze activiteiten ook in het tweede gedeelte van dit jaar niet stilgestaan. Naast een heleboel noodzakelijk onderhoudswerk hebben wij ook nog een uitbreiding gerealiseerd van de wel heel kleine werkplaats achter onze generator ruimte. Tot op de dag van vandaag hebben wij een soort werkplaats in het tehuis. Heel praktisch alles onder handbereik zonder "kilometers" te moeten lopen om wat gereedschap te halen. Echter met de uitbreiding van het aantal kinderen komen er veel extra werkzaamheden - niet in de laatste plaats - op onze naai afdeling. Alle kleding moet van namen zijn voorzien, nieuwe pyjama’s en kleding moeten worden gemaakt. Gaten moeten worden gestopt, enfin algeheel onderhoud niet alleen aan het huis maar ook aan hun kleding. De toch al ruim bemeten ruimte van de naaikamer blijkt gewoon te klein, net als de ruimte voor de bibliotheek. De meest simpele oplossing werd gezocht en gevonden, in een stukje nieuwbouw buiten het huis. Hierdoor komt er een ruimte van 11 x 8 meter vrij in het huis die nu nog als werkplaats wordt gebruikt. Zodra de werkplaats is overgebracht kan deze ruimte worden bevloerd en geschilderd, waarna de naaikamer hier naar toe gaat verhuizen. Dan gaat de bibliotheek naar de oorspronkelijke naaikamer en kan de huidige bibliotheekruimte worden omgetoverd tot televisiekamer ’s avonds en muziekkamer overdag voor als het weer niet toelaat de kinderen buiten bezig te houden. Door het steeds groter wordende aantal kinderen is de huidige huiskamer te krap geworden, want ook de grote kinderen zien graag tekenfilmpjes en andere programma’s typisch voor de kleintjes.Wij willen wel graag hier opmerken dat televisie kijken bij ons een bezigheid is die alleen ‘s avonds gebeurt. Door de aanwezigheid van de televisie in de huiskamer hebben de volwassenen geen enkele ruimte waar zij ’s avonds rustig met elkaar kunnen vertoeven en alle soorten gesprekken kunnen voeren. Daarnaast: indien wij onverwacht bezoek krijgen moeten alle kinderen de huiskamer uit en wordt hen het enige uurtje televisie kijken per dag ontnomen. Een verre van ideale situatie omdat het spelen in het zand de pyjamaatjes weer vies maakt.

Voor de bouw van de nieuwe werkplaats hebben wij financiële steun ontvangen van het Nederlands Consulaat Generaal te Rio de Janeiro.

Ook hebben wij aan de voor en zijkant van ons huis een muur laten bouwen. Deze muur is niet zozeer om mensen buiten te houden als wel om vooral de kleintjes binnen ons terrein te houden. Een behoorlijk aantal van de nieuwe kleintjes is uiterst ondernemend, nieuwsgierig en reuze rap. Het was niet bepaald denkbeeldig dat zij de asfaltweg voor onze deur op zouden gaan, met alle risico’s van dien. Dit is nu onmogelijk gemaakt

Eind oktober is onze goede vriend en bouwmeester Jan, samen met Peter , naar ons toegekomen voor het laatste grote werk van dit jaar. De overdekte speel en feestruimte die bij het sportveld gaat komen. Om overzicht te kunnen houden op alles wat er gebeurt op ons terrein moet de ruimte zelf open blijven en dit vergt weer speciale constructies zowel van de kolommen als de spanten. Een gegeven waar Jan en Peter hun handen niet voor omdraaien. Zij hopen half december zo ver te zijn dat zij tevreden weer naar huis kunnen gaan, dit betekent dat onze kinderen - vlak voordat de grote hitte gaat beginnen - beschermd tegen de felle zon kunnen spelen en geen gebakken hersenen kunnen oplopen.

De eerste week van hun verblijf en werkzaamheden heeft hen geen geluk gebracht. Al ruim 6 weken zuchtten wij onder vrijwel dagelijkse stroomstoringen - deels door harde winden, deels door totaal gebrek aan fatsoenlijk onderhoud van het elektriciteitnet - waarvan de ergste bijna een vol etmaal duurden. Vlak voor het weekeinde van 6 november spande de kroon een storing van ruim 36 uur! Deze had tot overmaat van ramp als gevolg dat ons water op raakte. Hoe laat je kinderen spelen zonder zichzelf en hun kleren vies te maken? Voor eten koken en drinken konden wij nog wel onze reserve voorraad aanspreken, maar de hygiëne ging op een wel erg laag pitje. Eerst de baby’s, daarna de kleintjes en de rest maar even gezichten en handen wassen. Zonder te weten hoelang het nog zou duren durfden wij onze reserve niet ongelimiteerd aan te spreken. Het waren zeer zware dagen om het water verbruik tot een minimum te beperken. Daarnaast moesten we voor iedere communicatie elke keer 18 km. rijden want onze telefoon werkt alleen als er energie is. Iedere 3 uur ging ik naar de telefoon om opnieuw onze hopeloze situatie onder de aandacht van de elektriciteitsmaatschappij te brengen en op de grootst mogelijke spoed aan te dringen. Of dat hielp was wel de vraag, maar ik had in ieder geval het gevoel alles aan gedaan te hebben om de nood op te lossen. Zonder licht kan een mens leven maar zonder water absoluut niet!!!!!

Slapen en spelen in de speelzaal omdat zij bang waren om naar bed te gaan in het pikkedonker. Toen de stroom eindelijk terug kwam meende onze kleine pomp - die het water van de reserve naar de toren pompt - dat hij voldoende werk voor ons had verzet en legde het moede hoofd in de schoot. Nu is dit gelukkig een veel gebruikt soort pomp dus even naar São Francisco, 25 km bij ons vandaan, om een nieuwe te kopen. En dan beginnen je problemen pas goed. Daar worden geen pompen meer voor 220 volt verkocht. Ach meneer, daar is zo weinig vraag naar, moet U maar even naar Campos gaan. Goed, ook 90 km is dan geen probleem meer wanneer je weet dat met een nieuwe pomp iedereen weer kan douchen en de wasvrouwen weer voor schone kleding kunnen zorgen. Na bij drie zaken te horen hebben gekregen "nee meneer dat merk voeren wij niet meer" heb.