Al onze schoolgaande kinderen zijn op een na over gegaan. Heerlijk! zullen jullie denken! Niets is minder waar, want alle kinderen gaan automatisch over op school. Pas als ze in de vijfde klas zitten, wordt een echte evaluatie doorgevoerd en dan komt de ellende uit.

Voor de statistiek van het land is het natuurlijk prachtig dat ALLE Braziliaanse kinderen minstens 4-5 jaar school hebben doorlopen, maar dat zij als analfabeet of semi-analfabeet van diezelfde school komen, is in geen enkele statistiek te lezen.

Ik kwam kort geleden de directrice van een school in Campos tegen die ons werk prachtig vond. Zij heeft haar hulp aangeboden tijdens haar vakanties. Ik heb haar gevraagd om onze kinderen een goede test af te nemen zodat ik ook zicht krijg op welk niveau ze werkelijk zitten. Pas dan kan ik proberen ze op school in de juiste klas te krijgen. Het meisje dat niet is overgegaan, is natuurlijk een groot probleem; zowel voor haarzelf als voor mij. Wat moet ik doen? Ik schat haar niveau op dat van een 2de klasser. Moet ik haar tussen kinderen van 7-8 jaar laten meedraaien of moet ik haar voor de 5de maal de 5de klas laten doen? Of moet ik haar, zoals de Brazilianen zelf meestal doen, domweg van school halen?

Intussen is de vakantie voorbij. De lerares heeft nooit woord gehouden, dus ben ik weer een ervaring rijker en een illusie armer! Om jullie een indruk te geven wat voor soort kinderen we in huis hebben, zal ik in de loop van de tijd verschillende gegevens over hen aan jullie sturen. Deze keer wil ik jullie iets vertellen over verschillende 'kinderen van Pinokio'.

Naam : Ana-Lucia
Geboren : 3 juni 1984
Bij Pinokio : 22 januari 1996
Ana-Lucia heeft vier jaar bij een vreemde familie gewoond voordat ze bij ons kwam. Ze noemde hen zelfs pappa en mamma. Toen werd Ana op straat gedumpt. De reden om Ana weg te doen?: de familie was bang dat Ana, nadat de familie een erfenis had gekregen, een deel daarvan later ooit in handen zou kunnen krijgen. Ana-Lucia is een heel lief meisje maar ze kan niet goed leren. Ze vindt dat zelf ook heel erg jammer. Ze heeft wel aanleg voor huishoudelijk werk en ze heeft veel geduid met kinderen.

Lichamelijk is zij al een jonge vrouw. Op het gebied van vriendjes weet ze zich goed te gedragen. Een paar dagen nadat Ana bij ons kwam, stond haar moeder voor de deur om haar op te halen. Ana was volslagen in paniek want haar vader had haar, toen ze zeven jaar oud was, sexueel misbruikt. Toen het mij niet lukte haar moeder te overtuigen, heb ik onmiddellijk de auto gepakt en ben ik naar de kinderrechter (een vrouw) gegaan. Gelukkig heeft deze rechter mij aangesteld als Ana's voogd en mag Ana nu dus nooit meer door iemand worden meegenomen of opgeëist zonder de toestemming van de rechter. Ana-Lucia heeft mij vergezeld naar het ziekenhuis in ltaperuna toen wij Elielson hebben laten opereren. Ze was voor Elielson erg lief en voor mij een grote steun.

Naam : Almir
Geboren : 21 maart 1982
Bij Pinokia : 22 juni 1996
Hij heeft zelf gevraagd of hij bij ons mocht komen wonen. Hij is een broer van Ana-Lucia. Zijn moeder heeft het ouderlijk huis verlaten toen de kinderen erg jong waren. De vader, een oudere man, is achtergebleven met een hele rits kinderen. Naar schatting een stuk of tien. De kleinste, Ana- Lucia en één van haar zusjes zijn aan verschillende families weggegeven. De vader woonde samen met zijn andere kinderen in een plaggenhut, ergens in de bush bush, ver van alles verwijderd. Geen licht, geen scholen, geen winkels. Almir was de enige jongen in die familie en werd, omdat hij een echte 'macho' is, volledig aan zijn lot overgelaten. Hij leed lichamelijk duidelijk aan ernstige ondervoeding. Zijn vader liet hem, als hij weer eens 's nachts thuis kwam, vaak bier drinken.

Lichamelijk is hij al een volwassen en ervaren man, maar geestelijk is hij nog een klein kind. Hij is kort van stuk en ik denk dat hij wel nooit erg lang zal worden. In de twee jaren die hij nu bij ons woont, is hij niet langer, maar wel dikker geworden. Studeren zal hij nooit kunnen, maar in de landbouw zal hij zich waarschijnlijk goed kunnen ontwikkelen. Naarmate hij ouder wordt, wordt zijn gedrag vervelender. Hij mishandelt de andere kinderen, wordt erg rancuneus als hij tot de orde geroepen wordt. Hij is brutaal als de beul en wil niet inzien dat wie liefde wil ontvangen ook liefde zal moeten geven.

Laatst ben ik bij zijn moeder geweest om te vragen of zij hem wilde terugnemen. Zij wilde daar niets van horen. Onze kinderen moeten ook niet veel van Almir hebben en hij wordt op dit moment door iedereen eigenlijk als 'storend element' beschouwd.

Naam : Bruno
Geboren : 03 maart 1988
Bij Pinokio : 03 september 1995
Vertrokken : definitief weggelopen op 28 november 1997
Bruno is na 4 keer van ons te zijn weggelopen nu definitief weg. Ik ga nu, na hem alle keren weer teruggehaald te hebben, niet meer ophalen. Bruno is ook familie van Almir. Hij heeft altijd voor veel problemen gezorgd, maar omdat hij vrij jong was, had ik de ijdele hoop dat het nog wel goed zou komen met hem. Helaas. Toen hij voor de zoveelste keer was weggelopen is hij door de politie aan zijn moeder overgedragen. De volgende dag zwierf hij weer door de straten van Barra. De politie heeft hem minstens 10 keer naar zijn moeder teruggebracht. Het helpt absoluut niets. Verschillende families in Barra hebben geprobeerd hem in hun gezin op te nemen. Hij blijft een paar uur, eet zijn buik flink vol, scheidt de mensen uit en vertrekt dan. Hij slaapt op straat, steelt veel, wordt gebruikt door volwassenen om in te breken bij o.a. het postkantoor. Er is in het hele dorp niemand te vinden die niet over Bruno klaagt. Wel verwachten de mensen van Pinokio dat die er iets aan kan doen. Eerst hadden ze commentaar op ons werk en nu verwachten ze van ons alle problemen te kunnen oplossen. Een paar weken geleden werd Bruno, het was zondag, door de politie aan ons overgedragen. Ik ben toen naar zijn moeder gegaan met het voorstel om samen met haar, Bruno naar de kinderechter te brengen in Sao Joao da Barra. Zij was het daar volledig mee eens. De dinsdag daaraanvolgend konden we bij de rechter terecht. In deze periode van twee dagen wist Bruno toch weer 2 x weg te lopen. Uiteindelijk is het ons gelukt hem bij de kinderrechter te brengen. Ook daar is hij weer weggelopen. Iedereen achter hem aan. Toen ik hem terugvond en weer terugbracht, heeft hij verschrikkelijk staan scheiden en schoppen. Hij dreigde om ieder moment weer weg te zullen lopen. Zelfs de politie kreeg hier genoeg van. De rechter besliste Bruno onder toezicht van zijn moeder te plaatsen, dus was alle moeite die Pinokio heeft genomen in de loop van de jaren voor niets geweest.

De moeder van Bruno is in mijn bijzijn gewaarschuwd door de aanklager dat zij gevangeniootraf riskeerde als zij Bruno niet kon handhaven. Nu zwerft Bruno weer door de straten. De wet in Brazilië is op dit punt heel simpel: geen enkel kind onder de 12 jaar mag worden gevangen genomen of tegen zijn zin in een tehuis worden geplaatst. vanaf 12 jaar kunnen ze wel worden gevangen genomen, maar dan hebben de autoriteiten geen geschikte plek voor hem en worden ze weer losgelaten. als ze 16 jaar zijn, worden ze gevangen genomen en vastgehouden, maar dan is het te laat om hen weer op het rechte pad te krijgen. Dit is één van de belangrijkste oorzaken dat er in Brazilië zoveel straatkinderen zijn. Het is een heel merkwaardige wet want ouders zijn wel verantwoordelijk voor hun kinderen maar mogen ze niet slaan en niet opsluiten. Wel worden ze verantwoordelijk gesteld als hun kinderen over straat zwerven.

Naam : Tamires
Geboren : 21 Januari 1990
Toen Tamires bij ons kwam, was ze te klein om ons alles te vertellen. Haar moeder is een ster in liegen. Iedere keer dat ik haar zie, heeft ze weer eigen kinderen die ze her en der heeft verspreid. Een paar dagen geleden is weer een nieuw zusje van Tamires (13 jaar) verschenen. Tamires is een moeilijk kind. De ene dag is ze erg lief en aanhankelijk terwijl ze de andere dag dwars, leugenachtig of achterbaks is. Soms plast ze nog in haar broek of in haar bed. Op zich is dat niet zo erg maar nu maakt ze er een gewoonte van haar natte kleding te verstoppen waardoor het dagen later in huis erg gaat stinken. We willen graag dat ze ons vertelt als ze in bed heeft geplast en dat ze een douche neemt voordat zij naar school gaat. Een kind van acht jaar moet dat toch kunnen begrijpen. Ik denk dat ze ergens bang voor is, maar wist ik maar wáárvoor...

Ze is slordig en breekt alles wat je aan haar geeft. Als ik vraag waarom ze dat doet begint ze heel hard te huilen en komt er niets uit. Wel heeft ze me ooit verteld dat een van haar stiefvaders haar heeft geprobeerd te misbruiken. Haar moeder ontkent alles. Het is opmerkelijk dat Tamires zich wel tot mannen aangetrokken voelt. Wanneer er een vreemde man hier verschijnt, is zij het die als eerste op zijn schoot wil gaan zitten of op allerlei manieren probeert zijn aandacht te trekken. Is dat nu het gedrag van een kind dat misbruikt is of heeft ze te veel gezien en meegemaakt op te jonge leeftijd? Ik zit eigenlijk vol met vragen waar ik geen antwoord op kan geven. Wanneer wij ons eens een goede psycholoog zouden kunnen veroorloven, dan zullen veel van deze vragen worden opgelost. Een gemeentelijke psycholoog, waarvan ik eens de hulp heb ingeroepen voor Bruno, was meer geïnteresseerd in het vullen van zijn en mijn uren dan in zijn vak. Niets constructiefs is uit de gesprekken van haar met Bruno en mij gekomen.

Jammer! Ik hoop dat ik, naarmate Tamires groter wordt, haar beter zal gaan begrijpen en dat ik haar dan beter zal kunnen helpen. Ik vermoed dat haar plasprobleem iets te maken heeft met haar moeder, want heel vaak gaat het weer mis wanneer haar moeder haar op school of bij ons komt opzoeken. Ik weet natuurlijk niet de inhoud van de gesprekken tussen haar en haar moeder maar zeker is dat Tamires als de dood is om weer terug te moeten naar haar moeder. Tamires zit nu in de eerste klas. Ze begint al aardig wat te lezen. Ze is best slim maar heeft wat moeite zich in te zetten.

Naam : Nina
Geboren : 25 augustus 1993
Bij Pinokio : 5 augustus 1995
Toen Nina bij Pinokio kwam was ze net een verschrikt vogeltje. Ze was volkomen ondervoed. Ze kon het eten dat wij haar gaven ook niet binnen houden. We moesten haar een paar dagen op water met zout en suiker zetten om iets aan te sterken. Maria heeft daarna heel voorzichtig wat koekjes aan haar eten toegevoegd. Ze schrokte het eten dat wij haar voorzetten snel naar binnen. Nu heeft ze haar achterstand volledig ingehaald en merk je dat zij met smaak eet en van haar voedsel geniet. Nina is een vrolijk meisje, intelligent en behulpzaam maar laat duidelijk merken dat, als het op liegen aankomt, zij een zusje is van Tamires en een dochter van haar moeder. Zit dit dan toch in de genen?

Naam : Rafael
Geboren : 30 januari 1996
Bij Pinokio : 3 februari 1996
De moeder had reeds 2 kleine meisjes. Ze zocht een man om te kunnen overleven maar deze man heeft haar verlaten toen bleek dat zij opnieuw zwanger was. De vrede tussen beide mensen is nu weer getekend maar hij wilde het kind van een ander niet accepteren. Toen de barensweën kwamen hebben Rob en ik de moeder naar het ziekenhuis in Campos gebracht (40 km verderop), want een ambulance was er niet en haar man wilde zelfs dit niet voor zijn vrouw doen. Ze werd meteen opgenomen. Toen ik even later terugkwam werd zij net uit de operatiekamer gereden. Het werd een keizersnee-bevalling. De oma van Rafael werd gevraagd voor het kind te zorgen, maar die kon dat niet omdat zij al vele kleinkinderen tot haar last had. Deze vrouw heeft ons toen opgezocht en gevraagd voor de baby te zorgen en groot te brengen.